APARTMAN VE SİTE ORTAK ALANLARINDA, BAHÇELERDE EVCİL HAYVAN BESLENMESİ

Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi, Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi gibi uluslar arası sözleşmelerde ve iç hukukta Hayvanları Koruma Kanunu’nda hayvanlar da hak sahibi varlıklar olarak kabul edilmiştir.

Bu hukuki metinlerde evcil hayvan, sahipsiz hayvan tanımları yapılmıştır. Buna göre; evcil hayvan “insan tarafından kültüre alınmış ve eğitilmiş hayvanlar” sahipsiz hayvan ise “barınacak yeri olmayan veya sahibinin ya da koruyucusunun ev ve arazisinin sınırları dışında bulunan ve herhangi bir sahip veya koruyucunun kontrolü ya da doğrudan denetimi altında bulunmayan evcil hayvanlar” olarak tanımlanmıştır. Sahipsiz hayvan evcil hayvan tanımı kapsamındadır. Sahipsiz de olsa kedi ve köpek evcil hayvandır.

Bu hukuki kaynaklar uyarınca; hayvanların kendi doğal güdü ve yetenekleri ile girip yaşamlarını sürdürdükleri, tüm ağaçlı alanlar, bahçeler ve açık alanlar dahil olmak üzere her yer onların yaşam alanıdır.  Burada özel veya kamuya ait alan ayrımı yapılmamıştır. Bu duruma göre apartman, site bahçeleri ve ortak alanlar hayvanların yaşama alanıdır.

Site veya apartman yönetimlerinin hayvanları bu alanlardan uzaklaştırması onların yaşama, beslenme ve barınma gibi haklarının ihlal edilmesine neden olup yasaya da aykırıdır. Bu yetki belediyelere dahi verilmemiştir. Yani belediyelerin dahi böyle bir yetkisi yoktur.

Bu konuda çıkacak uyuşmazlıklarda yetki mahkemelerdedir. Ortak alanlarda ve bahçelerdeki hayvanlardan şikayeti olanlar hangi nedenle rahatsız olduklarını ve zarara uğradıklarını somut olarak açıklayıp kanıtlamak koşuluyla mahkeme kararına dayanabilirler. Bir kimsenin/bazı kişilerin hayvanı sevmemesi, istememesi hayvanın onu rahatsız ettiği, zarar verdiği anlamına gelmez. Hayvanın müşterek alanda beslenmesi ve barınması ancak mahkeme kararıyla engellenebileceğinden kat maliklerinin, apartman veya site yönetiminin belediyenin, zabıtanın ya da kolluk kuvvetlerinin herhangi bir işlem yapma yetkisi bulunmamaktadır.

Yönetim planında ortak alanlarda, bahçelerde hayvan beslenemeyeceğine ilişkin hüküm bulunsa bile bu ek bir koşul olmadan mutlaka uyulması gereken “emredici” bir hüküm değildir. Açılacak davada mahkeme hayvanın somut olarak rahatsız ettiği, zarar verdiği gibi hususların kanıtlanmasını arayacaktır. Konuya ilişkin hukuki düzenlemeler uyarınca sakıncası ve zararı ispat edilmeden bir hayvanın, sadece yönetim planı uyarınca uzaklaştırılmasını istemek hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olup hukuki koruma bulmaz. Mart-2024

 

                                                                          

                                                                                                                                                                                                             Av. Nihat MEYDAN